عبادت ، خارج از قالبهای سنتی !

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

ذَلِكُمُ اللّهُ رَبُّكُمْ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ فَاعْبُدُوهُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ

(آرى،) اين است پروردگار شما! هيچ معبودى جز او نيست؛ آفريدگار همه چيز است؛ او را بندگی و فرمانبرداری کنید که او نگهبان و مدّبر همه موجودات است.

كلمه عبد به معني بنده ، مطیع و خدمتكار مي باشد كه اصيلترين معادل فارسي آن « پرستار » است اما متأسفانه قالبهاي از پيش ساخته شده به ما اين اجازه را نمي دهند تا به مفهوم حقيقي و درخور اين واژگان پي ببريم هرچند كه در لغتنامه ها ثبت و ضبط گرديده باشند. واژه عبادت نيز دقيقاً مرادف با پرستش است اگر چه قالبهای موجود سبب تغییر مفهوم پرستش شده و آن را در مقوله حمد و ثنا داخل نموده اند.

عبد و پرستار در اصل به كسي گفته مي شود كه در بست در خدمت مولا و كارفرماي خود باشد و فرامين او را بي چون و چرا انجام دهد حال وقتي مولايمان الله باشد آنگاه عبد و پرستار جز فرمانبردار و اطاعت امر و حكم الله ، هيچ چيز ديگري نمي تواند باشد . اما خداوند مولايي بي مكان است بنا براين خانه اي ندارد تا ما به عنوان بنده و خدمتكار به امور خانه او رسيدگي كنيم خداوند نياز به خدمتكار مزرعه و دام هم ندارد خلاصه اينكه خداوند بي نيازي است كه محتاج به خدمت و كار احدي نيست بنابر این در مورد خداوند عبد و پرستار به مفهوم فرمانبرداری و مطيع دستوراتش بودن است.

سعدي :

پرستار امرش همه چيز و كس

بني آدم و مرغ و مورو مگس

فردوسي :

همه سر بسر باژدار تو ايم

پرستارو در زينهار تو ايم

به همين ترتيب عبادت نيز مترادف با پرستش خواهد بود و هيچ يك از مقوله حمد و سپاس نيستند هرچند كه ذهن ما آنچنان قالبي براي پرستش ساخته كه بسختي مي توان اين قالب را شکست و مفهوم حقيقي پرستش را هويدا ساخت. در هرصورت عبادت به مفهوم طاعت است و طاعت نيز همان اطاعت مي باشد پرستش نيز همان مفهوم اطاعت و فرمانبرداري را مي دهد هنگامی که عبد در مقابل مولایش می گوید « ایاک نعبد» در واقع التزام می دهد که جز او را مطلقاً حرف شنوی و فرمانبرداری نمی کند این التزام برای آن است که خداوند او را به راه راست هدایت کند و تا زمانی که انسان به این تعهد عمل نکند امکان ندارد در طریقت مستقیم قرار گیرد و محال است به نجات و رستگاری برسد. شاید باور نکنید ولی قسمت اعظم آیات قرآن برگرد محور" ایاک نعبد " یعنی تنها تورا مطلقاً فرمانبرداری می کنیم» می گردند.

همه بندگانيم و ايزد يكي است

پرستش جز او را سزاوار نيست

زكهتر پرستش ز مهتر نواز

بد انديش را داشتن در گداز

بحث همچنان بر سر عبادت و تعبد است ، مي خواهيم معني درست و دقيق اين واژگان را از قرآن استخراج کنیم تا بدانيم « اياك نعبد » يعني چه ؟ تا درک کنیم اين كه ما از آن غفلت كرده ايم بزرگترين اصل خلقت ( توحيد) است و همان كليد نجات و رستگاري بشر مي باشد.

قالبهايي كه براي عبادت و تعبد ساخته شده ما را گمراه کرده و مسيرمان را از طريق مستقيم منحرف ساخته است به محض اينكه اسم عبادت به ميان مي آيد قالبها سريعاً ذهن ما را به يك سري حركات و سكنات سوق مي دهند بگونه اي كه تصور مي كنيم منظور از تعبد و عبادت همين حركات و رفتارهاي رنگا رنگ مي باشند وقتي اسم عابد به ميان مي آيد بلافاصله شخصي را تصور مي كنيم كه در نيمه هاي شب از خواب بلند شده و در حالي كه ردايي بلند به تن دارد دائماً مشغول اداي يك سري الفاظ و انجام يك سري حركات مي باشد.
حال وقتي عبادت عبارت است از اين قبيل امور ، چه اشكالي دارد كه شخص به جاي اينكه خود آنها را انجام دهد مبادرت به خريدنشان نماید و كسي را اجير كند تا اين حركات و سكنات را برايش انجام دهد؟!! وقتي اسم تسبيح خداوند به ميان مي آيد ، فوراً قطاري از مهره هاي سنگي يا پلاستيك دربند را تجسم مي كنيم كه شخصي آن را به دست گرفته تا حساب الفاظي كه بيان مي كند از دستش خارج نشود !! البته اينها همه براي آن است كه ذهنمان منحرف شود تا آنچه را كه جزء واضحترين موضوعات قرآن است نفهميم و درك نكنيم .

عبادت يك سري حركات ويژه نيست ،‌ عبادت بازي با مهره هاي تسبيح نمي باشد ،‌بلکه عبادت ؛ اطاعت است . عبادت ؛ بندگي است.عبد و بنده كسي است كه مطيع و تابع بي چون و چراي مولايش باشد و هر آنچه را او گفت ، عمل نمايد و اطاعت كند. عبادت خدا به مفهوم اطاعت اوست و او فقط مولاي كساني است كه تنها او را اطاعت مي كنند و تنها حكم و فرمان او را اجرا مي نمايند.

اما خدا كيست؟
چه كسي تا كنون او را ديده يا صدايش را شنيده؟
يك نفر به من پاسخ دهد !
اطاعت از خدا يعني چه ؟

خداي وحده را در كجا پيدا كنيم تا فرمانبردارش باشيم؟
درست است كه ما خدا را نديده ايم و صدايش را نشنيده ايم اما او كساني را به اسم رسول فرستاده تا صداي خود را به ما برساند و با ما ارتباط برقرار كند خداوند در طول تاريخ همواره بوسيله آنچه به رسولانش ابلاغ كرده با ما سخن گفته است . آري یعنی تعبد خدا = حرف شنوي از كتاب خدا = تبعيت از قرآن

بنابر این تعبد خدا = اطاعت از قرآن


اما بشر همواره براي رسيدن به خدا يك مشكل اساسي داشته است يك نفر به اسم شيطان سر راهش نشسته و به او آدرس اشتباهي مي دهد تا منحرفش كند و نگذارد به خدا برسد او خيلي زيركانه كار خود را انجام مي دهد بگونه اي كه در اكثر موارد آب از آب تكان نمي خورد و شخص متوجه نمي شود كه چه بلايي دارد بر سرش مي آيد با اینکه ترفند او خيلي ساده و همیشگیست و تجربه نشان داده که انسان غافل بسیار مستعد است که به وسیله ان فریفته شود سرگذشتی که خداوند از قدما در قران برای ما بازگو می کند می تواند تمامی ترفندهای شیطان را نقش بر آب کند پس به یکی از آنها توجه کنید .

يكي بود يكي نبود !

در زمانهاي قديم ، شخصي وجود داشت كه نامش محمد بود و ادعا مي كرد كه فرستاده خداست و آمده تا زبان خدا شود و پيام او را به مردم برساند. البته اين محمد قبلاً خودش هيچ دين و مذهبي نداشت و تا مدتها كسي از او چيزي راجع به ديانت و از اين حرفها نشنيده بود و حالا كه داشت از دين صحبت مي كرد و پيام خدا را براي مردم قرائت مي كرد كسي حرفهايش را باور نداشت . نه اينكه مردم روزگار او خدا را قبول نداشته باشند ؛ نه ، هرگز. آنها به يك سري چيزها معتقد بودند كه به زعم خودشان از طرف خداوند به ايشان رسيده بود ، اعتقاداتي كه آنها نسل اندر نسل از پدران و آباء خود به ارث برده بودند. اما اعتقادات آنها با آنچه محمد مي گفت زياد همخواني نداشت و به همين دليل آنها حاضر نبودند حرف محمد را گوش كنند و مطيع او شوند. تازه هيچ وقت هم جلوي او كم نمي آوردند ؛‌ اگر محمد راجع به چيزي يا كاري از آنها انتقاد مي كرد آنان فوراً کارشان را به خدا ربط مي دادند و مي گفتند كه خداوند فرموده كه چنان كنند.
محمد مي گفت ؛ اما آنچه را من مي گويم خداوند از طريق فرشته وحي به من رسانده است ولی آنها در مقابل نيز ادعا مي كردند كه از طريق لات و منات و عزي و دیگر مقدسینشان كه به عقيده آنها از فرشتگان و اولیاء الهی بودند پيام خدا را دريافت كرده اند . حال وقتي فرشتگان رسولان الهي هستند طبيعي است سخنان آنها مربوط به خداوند مي شود و او خودش اراده كرده كه مردم مطيع آنها شوند !


اما محمد به آنها مي گفت خداوند احكام و فرامين خود را در قالب يك كتاب براي او فرستاده و به همين دليل از آنها نيز مي خواست كه كتاب و سند خود را نشان دهند ولي آنها مي گفتند ما اين كتاب را در اختيار نداريم امااز پدرانمان شنيده ايم كه آنها از پدرانشان شنيده اند و آنها نيز .... كه منات يا لات و فلانی و غيره يك چنين چيزي را گفته اند.

بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِم مُّهْتَدُونَ ( زخرف – 22 )

واقعيت اين است كه آنها گفتند: "ما والدين خود را پيرو روش هاي خاصي يافتيم و ما رد پاي آنها را دنبال مي كنيم."

خلاصه اينكه شيطان در طول تاريخ با اين ترفند زيركانه بني آدم را گمراه کرده و از اطاعت فرمان پروردگارش بازش داشته است يك زماني بوسيله لات و منات و عيسي و موسي ، حالا علاوه بر اينها به وسيله محمد و علي و حسن و حسين وغيره . آن موقع رسولان الهي قوم خود را دعوت مي كردند تا فقط خدا را ( كه بوسيله يك كتاب با آنها سخن مي گفت)‌ تعبد و فرمانبرداري كنند و در پاسخ مي شنيدند :

قَالُواْ أَجِئْتَنَا لِنَعْبُدَ اللّهَ وَحْدَهُ وَنَذَرَ مَا كَانَ يَعْبُدُ آبَاؤُنَا فَأْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ ( اعراف – 70)
آنها گفتند: "آيا آمده اى ما را وادار كنى تا فقط خدا را بپرستيم و آنچه را كه قبلا" والدينمان عبادت مى كردند، ترك كنيم؟ ما تو را به مبارزه مى طلبيم تا آن عذابى كه ما را به آن تهديد مى كنى بياورى، اگر راست مى گويى."

آنها مي گفتند خداي تنها ، كه نماينده اش كتاب آسماني بود، كفايت نمي كند و خداوند بعضي از فرامين خود را نيز از طريق سخن فرشتگان و مقربینش به ايشان ابلاغ كرده كه مي بايستي حتماً تعبد شود.
امروزه نيز همان آش و همان كاسه است و شيطان دارد به همان ترفند قديمي خلق الله را گمراه و متفرق مي سازد. آنها كه مي گويند قرآن به تنهايي كفايت نمي كند درواقع دارند ادعا مي كنند كه خدا به تنهايي كفايت نمي كند چون در حال حاضر خداوند از طريق همين قرآن دارد با ما سخن مي گويد .
گذشتگان سخنان موهوم موسي و عيسي و فرشتگان را تبعيت و تعبد مي كردند و بعد مي گفتند كه خدا خواسته كه چنان كنند امروزيها نيز چنين مي كنند و مي گويند كه خدا خواسته كه به اين ترتيب عمل کنند !
پس فرق ما با قدما در چيست؟
اين حرفها و سخناني را كه به اسم محمد و علي و غيره داريم تبعيت و تعبد مي كنيم از كجا آورده ايم؟
آيا خداوند قرآني ديگر بر محمد نازل كرده و ما احكام خود را از آن اخذ مي كنيم؟ يا اينكه مانيز در اصل پيرو آباء اولين خود شده ايم و اين را نمي دانيم؟

قطعاً شق دوم درست است چون ما هيچ چيز به اسم اسلام و امت واحده نمي بينيم بلکه آنچه مي بينيم صدهها فرقه رنگارنگ است كه هريك خود را از ديگري برتر مي داند و بجاي اتحاد و تشكيل امت واحده به جان يكديگر افتاده اند و خون همديگر را مي ريزند .اگر قرآن را نمي خوانيد اگر دلايل خداوند را باور نداريد پس حد اقل نگاهي به اين تفرق انسانها از يكديگر كه نتيجه دوري از اسلام و پيروي از ارباب متفرق است بيندازيد تا شايد باورتان شود كه راهمان به نا كجا آباد است نه جنت ، به طرف شيطان است نه خدا .

يَعِدُهُمْ وَيُمَنِّيهِمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا أُوْلَئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَلاَ يَجِدُونَ عَنْهَا مَحِيصًا ( نساء - 121- 120)

شيطان به آنها وعده‏ها(ى دروغين) مى‏دهد؛ و به آرزوها، سرگرم مى‏سازد؛ در حالى که جز فريب و نيرنگ، به آنها وعده نمى‏دهد.آنها هستند که جايگاهشان جهنم است؛ و هيچ راه فرارى ندارند.